නියං සමයක.
අඳුරු පෝ දවසක
අහම්බ අඩ සඳක් සේ
පායා එයි ඔබ නිතිපතා වසරින් වසර...
හද පතුලෙන් පටන්ගෙන
හිස්මුදුන තෙක් ගොඩගැසුණු
විඩාබර සාංකාවන් එකින් එක ගෙන
නිස්සද්දයේ ගැඹර තුල ගිල්වයි.
මහ පෝය එන්නට පෙර නික්ම යයි
හැමදේම සුදුපාට පිරිවටින් ඔතා
නව කමටහනක් ද දී
එන නියං සාය තෙක් පුර පුරා ඉන්නට.
-චන්ද්‍රරත්න බණ්ඩාර
දේ.වි.ගාල්ලගේ සොහොයුරාගේ උපන්දිනය ඊයේට යෙදී තිබුණි. ඔහුගේ වයස කීයක්දැයි මා දන්නේ නැතුවා සේම එය අසන්නට බලාපොරොත්තුවක්ද නැත. කලාකාරයෝ කැලැන්ඩර් කාලය කෙතරම් ගෙවී ගියත් සදාකාලික තාරුණ්‍යයම භුක්ති විඳින හෙයිනි ඒ. දේ.වි.යනු සත්‍යගරුක, හෘද සාක්ෂියේ ඇණවුමට අනුව කටයුතු කරන, අතිෂය පරිත්‍යාගශීලී, මානවයෙකු බව ඔහුගේ ඇසුරට වැටුණු තිස් අවුරුද්දකට වැඩි කාලය තුළ මා අවබෝධ කරගත් දෙයකි. කියන්නට ඇති දෙය නොපැකිළව පවසන ඔහු ඒ දේ වෙනුවෙන් පෙනී සිටී.
නොබෝදා නිකුත් වූ මගේ 'පියාසර සමය' නවකතාව සංස්කරණයේදී මා ඔහුගේ බහට මුළුමනින්ම අවනත වූයේ ඒ දෙන උපදෙස් සියල්ල 'කළ්‍යාණ මිත්ථතාවෙයෙන්' ම කරන යෝජනා බව මා දැන සිටි හෙයිනි. ඒ සඳහා ඔහු මිනිස් පැය තුන්සියයක් පමණ වැය කරන්නට ඇතැයි මම අනුමාන කරමි.
ජීවිතයේ අසරණ භාවය දැනෙන විට ඒ බව මුළුමනින්ම පවසා හදවත නිවාගන්නට හැකි මිතුරන් දුලබය. මට සිටින එවැනි දුලබ මිතුරෙකි දේ.වි.. ඔහු නිසා මට තවත් යහපත් මිතුරන් බොහෝ ගණනක් මට මුණගැසිනි. එය කවර තරම් භාග්‍යයක්ද?
දේ.වි.ට සිය සාහිත්‍ය ජීවිතය, සමාජීය ජීවිතය හා පවුල් ජීවිතය අපමණ සාර්ථකත්වයට පත්වෙන සුබ උපන්දාවක් වේවා!
දූෂණයෙන් කිලිටි බවින් පිරුණු වැඩවසම් බවේ නෂ්ටාවශේෂ දැනුවත්ව නඩත්තු කෙරුණු සමාජ ක්‍රමයක් සහිත පැරණි යුගය නිමාවීමේ ආරම්භය සැප්තැම්බර් 21 වනදා සනිටුහන් කෙරෙණු ඇතැයි සිතමි. එය එසේ නොවුණොත් මේ සටහන ඒ උදාර බලාපොරොත්තුවේ සටහනක් වනු ඇත. ආර්.ප්‍රේමදාස හා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන යන නිර්ධන සම්භවයක් සහිත දෙදෙනා අනුර කුමාර දිසානායක හා සම්භවයන් අතින් සමාන වුවත් මුල් දෙදෙනාගේ මට්ටමට ඔහු පුද්ගලිකව පිරිනොහෙලෙන බව සහතිකය. ඒ දර්ශනයක හා ව්‍යාපාරයක සාමූහික ප්‍රාර්ථනා ඔහුට නියෝජනය කරන්නට සිදුවීම නිසාය. ඒ සාමුහිකත්වය අහෝසි වූ විට අනුර කුමාර යන නාමයට පැවැත්මක් ඇත්තේ නැත. ඔහුගේ දීර්ඝ කැපවීම් සහගත දේශපාලන ජීවිතය සමීපව හදාරණ කෙනෙකුට ඔහුව විශ්වාෂ කරන්නට ඕනෑ තරම් සාක්ෂි ඇත. සජිත් පිලෙන් හා රනිල් පිලෙන් ඔහුගේ ඇදක්, වරදක් හොයන්නට කලක් තිස්සේ කණ්ඩායම් ෙයාදවා හිටියත් සොයාගත හැකි වූයේ ඔහුගේ මුහුණේ ලපය හා ඔහුගේ විවාහය ආස්‍රිත පට්ටපල් බොරුවක් පමණය. ඒ කාරණා දෙක මත්තේ හැපීමම අනෙක් ප්‍රධාන පාර්ශ්ව දෙකෙහි ඇති අමනුස්ස ස්වභාවය පෙන්නුම් කරයි.
මෙම ජනාධිපතිවරණයේදී තවත් වාමාංශිකයන් දෙදෙනෙකු තරඟ කරයි. ඒ පෙරටුගාමී පක්ෂය හා සමාජවාදී සමානතා පක්ෂයෙනි. ඒ තරම් දෘඩ වාමාංශික බවක් රටට ඔරොත්තු නොදෙන බව මගේ හැඟීමයි. එහෙයින් ඒ ගැන මගේ වදවීමක් නැත. මා වදවන්නේ අනුර සහෝදරයාට ලැබෙන මැන්ඩේට් එක ක්‍රියාත්මක කිරීමට පෙරටුගාමීන් විසින් බාධා කෙරේද යන්නයි. සසප මගින් නම් ඒ හැටි ගනන් ගත යුතු බාධාවක් එල්ල වේ යයි සිතිය නොහැකිය.
මගේ දේශපාලන ඉතිහාසය මේ වන විට වසර හතළිහ ඉක්මවා තිබේ. එමගින් ලෝකය විවරණය කරගැනීමේ මානයක් සකස් කරගැනීමට හැකියාවක් ලැබීම නිසා ඒ අතීතය දෙස මට කෘතගුණයෙන් බැලිය හැකිය. එහෙත් බලය ලබා ගැනීම යන කාරණයේදී 1964 සභාග දේශපාලනයට යොමුවීමෙන් ඔවුන් කරන ලද වැරැද්ද ඉතාම නිර්ලජ්ජී ලෙස මේ මොහොතේ ක්‍රියාවට යොදවන්නේ ශ්‍රී ලංකා කොමියුනිස්ට් පක්ෂය, ලංකා සමසමාජ පක්ෂය හා වාසුදේව නානායක්කාරයි. මහින්ද රාජපක්ෂ වෙත ඔවුන්ගේ සහාය 1964 ඔවුන්ගේ තර්කනය හරහා වටහා ගතහැකිය. එහෙත් දිලිත් ජයවීර වැනි ප්‍රකට ලෙස ගෝටාභයගේ බලය අවභාවිතා කරමින් කටයුතු කළ පුද්ගලයෙකු තම නායකයා ලෙස තෝරා ගැනීම සිය සමස්ත අතීතයම කුණුගොඩට ඇද දැමීමකි. තමන්ගේම සරමින් මුහුණ වසා ගැනීමකි.
ජාතික ජන බලවේගයට සමීපව සය වසරක් පමණ තිස්සේ කටයුතු කිරීම නිසා අපට අපගේම දේශපාලන අතීතය දෙස තර්කානුකූලව බැලීමට හැකියාවක් ලැබිණි. එමෙන්ම අදූෂිත බව හා අවංකකම, කැපවීම දේශපාලනයට කෙතරම් අවශ්‍යද යන්න වටහා ගත හැකිවිය.
අතීතයේ දෘඩ දේශපාලනයෙන් වෙන්වී සමාජ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් කරා ජාතික ජන බලවේගය පැමිණිීම අප බලාපොරොත්තු වූ ගමනයි.
2003 පමණ දිනයක මාධ්‍යවේදී රවි චන්ද්‍රලාල් සහ මම අපට එක්විය හැකි ලෙස ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ සකස් කරගන්න බැරිදැයි සුනිල් හඳුන්නෙත්තිගෙන් අසා සිටි බවක් මට මතකය. මට හිතෙන්නේ අප දෙදෙනා බලාපොරොත්තු වූ ඒ ව්‍යාපාරය දැන් බිහිව ඇති බවයි.
අනුර දිසානායක අනුහස් සහිත නායකයෙකැයි මම සිතමි. ඒ බව මම මීට හත් අට වසරකට පෙර 'රාවයට' හෝ 'අනිද්දා' පත්‍රයට ලිවීමි. සැබැවින්ම සොබා දහමේ ආශිර්වාදය ලත් මිනිසෙකු ලෙස ඔහු හඳුනා ගත හැකිය. ඇතැම් විට එවැනි ආශිර්වාදයක් ලබන පළමු දේශපාලන නායකයාද ඔහු විය හැකිය. තඹුත්තේගම දුගී ගොවි පවුලක සිට අධ්‍යාපනය හා දේශපාලනය හරහා රටේ නායකත්වය දක්වා අනුර කුමාර දිසානායක පැමිණි ගමන ගැන සතුටු විය නොහැකි වාමාංශිකයෙකු වේ නම් එය අප විග්‍රහ කරගන්නේ කෙසේද?
ගෙවී ගිය ජීවිතය මුළුල්ලේ අපගේ ජීවන ගැටලු වලින් අප පීඩාවට පත්වීමු. ඊට අමතරව දේශපාලන සවිඥානකත්වයක් සහිත පිරිසක් වශයෙන් රට අවකල් ක්‍රියාවට ගොදුරු වන සැටි දැක කනස්සල්ලට පත්වීමු. දැන් අපට බලාපොරොත්තුවක් ඇත. ඒ බලාපොරොත්තුව ඉෂ්ට කරන්නට වෙර දරණ නායකයෙක් හා ඔහු වටා ඒ සඳහා වෙහෙසෙන සාමූහිකයක් ඇත. සෑම උසස් බලාපොරොත්තුවක්ම බලාපොරොත්තු වූ ආකාරයටම ඉෂ්ට නොවිය හැකිය. එහෙත් ඒ සඳහා උත්සාහ දරණ ආකාරයවත් අපට සැනසීම උදාකරනු ඇත.
-චන්ද්‍රරත්න බණ්ඩාර
අපට 'බාහු" වූ ආචාර්ය වික්‍රමබාහු කරුණාරත්න සහෝදරයා මේ දේශපාලන සමාජය සදාකාලිකව අතහැර ගොසිනි. මම සමසමාජ දේශපාලනයේ උපසම්පදා වූයේ ලංකා සමසමාජ පක්ෂයෙන් වුවත්, ඒ සඳහා මා පෙළඹ වූ පළමු ලේඛනය 'වාම සමසමාජය" නම් වූ ටැබිලොයිඩ් පුවත්පත මිළ දී ගත්තේ එවකට පේරාදෙනිය විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්යවරයෙකු වූ බාහු සහෝදරයා අතිනි. තැන මහනුවර බේක්හවුස් හෝටලයේ රන්වැට අද්දරය. ඔහු සමග මේ පැත්තේ සුමනසිරි ලියනගේ, පදික වෙළෙන්දෙකු වූ සෝමපාල සහෝදරයා (කොට සෝමේ) වැනි කිහිප දෙනෙකු එම පත්තරය විකුණම්න් සිටියෝය. පාරෙන් අනෙක් පැත්තේ ඩෙවෝන් හෝටලය පැත්තේ ආචාර්ය නලින් ද සිල්වා ද එම පත්තරයම විකුණමින් සිටියේය. එදා මගේ වයස දහහතරකි.
නොගැලපීම්, නුරුස්නාකම් කවරක් තිබුණත් ඔහු අවංක මිනිසෙකු ලෙසත්, එකම කඳවුරේ මිනිසෙකු ලෙසත් , අසාමාන්‍ය උගතෙකු හා බුද්ධිමතෙකු ලෙසත් ඔහු අද අවසන් ගමන් යන තෙක්ම මගේ බුහුමනට ලක්විය. දෙමළ ඇතුළු සුළු ජාතීන්ගේ අයිතීන් ගැනත් අනෙකුත් සමලිංගිකයින් වැනි සුළුතර ප්‍රජාවන්ගේ අයිතීන් ගැනත් සමාජයට දැනෙන ලෙස පළමුවරට හඬ නැඟුවේ බාහු සහෝදරයාය. ඒ වෙනුවෙන් ඔහු පුද්ගලිකවම අවමන් වින්දේය. පහර කෑවේය. අවාසි භුක්ති වින්දේය. ඔහු ජාතින් ගැන හා සුළුතර ප්‍රජාවන් ගැන මතුකළ දෙය සමස්ත වාමාංශික කඳවුරම වාගේ පිළිගෙන ඇත.
බුද්ධිමතුන් අතර රජෙකු ලෙස මෙරටත් රටින් පිටතත් ජීවත්ව සිටිය හැකිව තිබූ ඔහු බැරැක්ක වීදියේ තෝසෙ කමින් ප්ලේනටි බොමින් රැය පහන් කළේය. අරගලය කොතනද ආරාධිතව හෝ අනාරාධිතවම එයට සහභාගි විය. සෙනඟ දසදහසටද, විසිපහටද සමාන උද්‍යෝගයකින් ඔවුන් ඇමතීය. දශක හයකට වැඩි කාලයක් ඔහු දැරෑ වෙහෙසේ ප්‍රතිඵල වාම සංස්කෘතියට මුසු වී ඇත.
වාම දේශපාලනය තුල සිටි කඩවසම්ම මිනිසා ඔහුය.
පුරෝගාමී සහෝදරය ඔබට සුබගමන්...
වලාකුළකුදු නොමැති අහසින්
වැසි වැටේ යයි සපථ කරමින්
කුඹුර පාළුව නොයන්නට
හැමදාම එය එළිපෙහෙළි කළ මිනිසා ඔබය.
නගුල හී විට හුරු කරවමින්
හී විටට නිසි මං කියා දුන්
'ගොවියා පුතු" යන අබිමන අප වෙත
ලබා දුන් මහ ගොවියා ඔබය.
දහස් දන නික්ම යද්දී
ඔබය ගොවියා නගුල අත් නොහැරි
වෙහෙසකර බවම උද්දාමයක් කරගත්
නිපුන ගොවියා ඔබය මා දුටු
අදත් ඔබ
රුහුණු රටේ , වැව් බැඳි රටේ හෝ අගනුවර
තරුණ ගොවි පුතුන් හා සම පෙලට
ජීවිතය සමරනු ඇත
අඩ සිය වසක් සැමරුවා සේ
'දිවි අරුත' මේ යැයි ලෝකයට පසක් කරමින්
-චන්ද්‍රරත්න බණ්ඩාර
