ඇමෙරිකානු වහල් මෙහෙය නිමා කිරීමේ Abolition ව්‍යාපාරයේ නායකයෙකු වූ ද , 2013 වසරේ තිරගතවූ Twelve Years a slave චිත‍්‍රපටය පදනම් වූ සත්‍ය කථාවේ නිර්මාතෘවරයාද වූයේ Solaman Nothup ය. නිව්යෝක් නුවර උපන් අපි‍්‍රකානු ඇමෙරිකානුවකුවූ සොලමන්ගේ පියා නිදහස ලද කලූ ජාතිකයෙකු විය. යුරෝපීය හා අපි‍්‍රකානු මිශුණයකින් යුත් කාන්තාවක් ඔහුගේ මව වූවාය.
සොලමන් ජීවත් වූයේ නිව්යෝක් නුවර ආසන්නයේය. තමන්ගේම වූ ගොවිපලක් පවත්වාගෙන ගිය ඔහු දක්ෂ වයලීන් වාදකයෙකුද විය. මේ සිදුවීම වන විට ඔහු තිදරු පියෙකු වූයේය. එක්තරා සුදු ජාතිකයෙකු සොලමන්ට සංගීත ශිල්පියෙකු ලෙස රැුකියාවක් සොයාදීමට වොෂින්ටන් නුවරට යාමට ආරාධනා කරයි.
එලෙස රවටා සොලමන් කැඳවාගෙන යන තැරැුවිකාර පිරිස සිහි නැති වන බෙහෙතක් මත්පැනට මිශුකර පොවා වහල් කඳවුරකට ගෙන යයි. අනතරුව New Orleans ප‍්‍රදේශයේ වැවිලිකරුවකුට තැරැුව්කරුවන් විසින් සොලමන්ව විකුණා දමයි. අනේක දුක් පීඩා විඳිමින් දොළොස් අවුරුද්දක් වහල් සේවයේ ගත කරන සොලමන් වැවිලි කරුවාගේ ඉදිකිරීම් කටයුත්තකට පැමිණෙන කැනේඩියානුවකුට සිය වතගොත පවසයි. එකී කැනේඩියානුවා ඒ පණිවිඩය නිව්යෝක් නුවර නගරාධිපතිවරයාට පවසයි. නිව්යෝක් නිදහස් කලාපයේ වැසියෙකු පැහැර ගෙන යාම පිළිබඳව නීතියට අනුකූලව කි‍්‍රයාකරන එහි නගරාධිපතිවරයා සොලමන්ව නිදහස් කර ගනී.
ඉනික්බිතිව යළිත් 1857 දී සොලමන් අතුරුදහන්වන අතර නැවත ඔහු හමුවන්නේ 1863 දීය.සමහර ඉතිහාසඥයන් පවසන්නේ ඔහු යළිත් වරක් වහලෙකු ලෙස පැහැර ගැනීමට ලක්වූ බවයි.
සොලමන්ගේ කථාව 1984 දී සුප‍්‍රකට PBS ටෙලිවිෂනය රූපවාහිනී වාර්ථා චිත‍්‍රපටයක් ලෙස සැකසූ අතර 2013 දී සිනමාවට නැගිණි. එය 2014 වසරේ දී ඔස්කාර් සිනමා උළෙලේ දී හොඳම චිත‍්‍රපටයට හිමි සම්මානය හිමිකර ගත්තේය.පසුගිය වසරේදී මම මේ චිත‍්‍රපටය සිනමා ශාලාවකදී නැරඹුවෙමි. ඊයේ පෙරේදා දවසකයළිත් මෙම චිත‍්‍රපටය නැරඹුවේ වීඩියෝ පටයකිනි. එය නැරඹූ කාරණය තරමක් වැදගත් යයි සිතමි.
Black History Month යනු කලූ ජාතිකයන් සිය අතීතය සංස්කෘතික, සමාජ හා දේශපාලනික වශයෙන් සමරන මාසයයි. මගේ මතකයේ හැටියට මෙම මාසය පෙබරවාරි විය යුතුය. මා නිතර යන එන ටොරොන්ටෝ නගරයේ ප‍්‍රජා මධ්‍යස්තානයක මේ සැමරුම සඳහා තෝරා ගෙන තිබූ අංග අතර කලූ ජාතික ඉතිහාසයට සම්බන්ධ චිත‍්‍රපට සතියක්ද විය. එහි දී තෝරාගත් එක චිත‍්‍රපටයක් වූයේ Twelve Years a Slave චිත‍්‍රපටයයි. චිත‍්‍රපට සතියක් කීවාට එය විශාල රූපවාහිනී තිරයක පෙන් වූ වීඩියෝ චිත‍්‍රපට උළෙලක් විය. කලූ ජාතිකයන් 10ක් පමණ වූ නරඹන්නන් අතර සිටි එකම කලූ ජාතිකයෙකු නොවන්නා මා විය. වීඩියෝ දර්ශනය අතරතුර එකී කලූ ජාතිකයන් අතර මේ චිත‍්‍රපටය ගැන වූ සාකච්ඡුාව මටද ඇසුණි. තමුන් අමානුෂික වහල් මෙහෙයට ලක් කළ ඇමෙරිකාවේ වත්මන් ජනාධීපතිවරයා තම ජාතිකයන් අතරින් තේරී පත්වීම දෛවෝපගත දෙයක් ලෙස ඔවුන් දුටුවෝය. සුදු ජාතිකයන් විසින් ඉතා තුච්ඡු ලෙස තමන් පෙලූ ඉතිහාසය ඔවුන් ඉතා රලූ වචන පාවිච්චි කරමින් හෙලා දකිමින් කථා කළෝය.
ලෝකයට කරන ඇමෙරිකානු බලපෑම හොඳඳ නරකද යන්න වෙනම කතා කළ යුත්තකි. එහෙත් අද ඇමෙරිකාව තුළ නිදහස හා ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය අපූරුවට ස්ථාපිතව තිබේ. මෙම චිත‍්‍රපටයෙන් පෙන්වන ඇමෙරිකාවත් අද ඇමෙරිකාවත් අතර ඇති අති විශාල පරතරය අහසට පොළොව මෙනි. මෙවන් තත්වයකට ඇමෙරිකාව පත්කර ගැනීම උදෙසා කලූ ජාතිකයෝ කවර නම් ජීවිත ප‍්‍රමාණයක් පුදන්නට ඇද්ද?
ඒ පූජා කරපු ජිවීත වල වටිනාකම අද ලැබිල‍ා තියෙන එක මාර වටිනවා...
ReplyDeleteඉස්සරහට තවත් වෙනස්කම් වෙන්ඩ පුළුවන්...