''ලෝකයේ සතුටින්ම ජීවත්වෙන මිනිස්සු ඉන්න රට මේක. රට අතහැරලා යන්න හදන ඔබ ඒ ගැන නැවත වරක් හිතන්න.''
මේ ආකාර ප්‍රකාශයක් තරුණ ගුරුවරයෙකුට කියන්නේ ලෝකයේ වඩාත්ම දුෂ්කර පලාතේ ,එනම් භූතානයේ Lunana ගම්මානයේ අත්දැකීම් සපිරි ගම්නායකයා වන Asha විසින්. තමාටම කියාගන්නා ලෙස සෙමෙන් කොඳුරන මෙම වැකිය මෙම චිත්‍රපටයේ මා සිත්ගත් බලපෑම් සහගතම වැකියයි. රට හැර දමා යන්නට පොළඹවන සාධක බහුල ශ්‍රීලාංකික අපට, සමෘද්ධිමත් බව පිළිබඳ භෞතික බොහෝ දේ අහිමි භූතානයේ අති දුෂ්කර ගම්මානයක මිනිසුන්ගේ හා ඔවුන්ගේ දරුවන්ගේ ප්‍රාර්ථනා සියල්ල සිය රට තුළදීම ඉටුකරගන්නට වෑයම් කරන්නේ කෙසේද? මා වටහාගත් දෙය නම් අපේක්ෂා භංගත්වය දුප්පත්කමට වඩා පීඩාවක්ව මිනිසාට දැනෙන බවයි. භූතානයේ තිබෙන්නේ දුප්පත්කමයි. අපිට ඇත්තේ අපේක්ෂාභංගත්වයයි. සමස්ත ජනගහණය 422 ක් වැනි කුඩා සංඛ්‍යාවක් ජීවත්වෙන Lunana හි දස දෙනෙකුට පමණ නොවැඩි පාසල් සිසුන් ඒ දුගී පාසලේ ඉගෙනුම ලබයි.
තිම්පු අගනගර වැසි බටහිර සිරිත් විරිත් කෙරේ ලොල් නව යොවුන් තරුණයෙකු වන Uyanga පුහුණුවන ගුරුවරයෙකි. සංගීත ශිල්පියෙකු ලෙසද හපන්කම් දක්වන ඔහුගේ බලාපොරොත්තුව ඔස්ට්‍රේලියාවට සංක්‍රමණය වී බටහිර සංගීත ශිල්පියෙකු ලෙස සිය අනාගත ජීවිතය ගත කිරීමය. එහෙත් සිය මිත්තණියගේ ඉල්ලීමට එකඟව ඔස්ට්‍රේලියාවට යාමට වීසා ලැබෙන තෙක් පස්අවුරුදු පුහුණුවේ අවසාන වසරේ ඉගැන්වීමේ කටයුතු සඳහා Lunana වට යයි. ඉතා අපුලෙන් හා අකමැත්තෙන් ලොව දුෂ්කරම ගම්මානයේ දුෂ්කරම පාසල කරා යන්නේ ඔහුගේ ඔස්ට්‍රේලියානු සිහිනය එසේම තිබියදීමය . ඒ ගම්මානයේදී එහි ජීවත්වෙන උනන්දු සහගත වැඩිහිටියන්ගේ හා දරුවන්ගේ අනුසාරයෙන් ඒ පරිසරයටත් ඒ මිනිසුන්ටත් එහි පවත්නා භෞතික හා පාරභෞතික හැම දේමත් ඔහු අවබෝධ කරගන්නටත් ඒවාට ආදරය කරන්නටත් පෙළඹේ.
(මෙහි කතා තේමාව අයත් විකිපීඩියා ලින්කුව අමුනා ඇත.)
මිනිස් ආදරය හා පරිසරය ඇසුරෙන් ඔහු පෙලූ අපුල සහ අකමැත්ත පහව ගොස් මේ කඳුකර දුෂ්කර ගම්මානයේ සෑමදේටම ලෙන්ගතුවේ. ඒ අතරින් එහි ජන සංගීතය හා ගායනා ද ඔහුගේ සිත් ගනී.
සීත කාලය එළඹේ. ඔහුට ඔස්ට්‍රේලියාවට යාමට වීසාද ලැබේ. Uyanga ආපසු යයි. ඔහු නැවත අපට හමුවන්නේ ඔස්ට්‍රේලියාවේ අවන්හලක ගී ගයන දර්ශනයකිනි. (සම්පූර්ණ කතාව විකිපීඩියා ලින්කුවෙන් කියවන්න)
ජීවිතයේ පරමාර්ථය කුමක්ද? සතුට යනු කුමක්ද? මිනිසාට ජීවත් වීමට කොපමණ භෞතික දේවල් ප්‍රමාණයක් අවශ්‍යද?
ඒ අප මිනිසුන් වශයෙන් විසඳුම් සොයන හා ගැටගැසී ඇති ප්‍රශ්න ටිකයි. Lunana චිත්‍රපටය මේ ගැටලු අප හිතන තරම් ගැටලුකාරීද යන්න හිතන්නට අප පොළඹවයි.
ලෝකයේ පාසලක් පිහිටා ඇති දුෂ්කරම ගම්මානය ඇත්තේ භූතානයේය. එහෙත් ලොව සතුටින්ම වෙසෙන ජනගහණයක් සිටින්නේද එම රටේය. චිත්‍රපටයේ තේමාවම මේ සංකීර්ණ උභතෝකොටිකයයි.
මෙම චිත්‍රපටය නෙට්ෆිලික්ස් මගින් නැරඹිය හැකිය.
https://en.wikipedia.org/wiki/Lunana:_A_Yak_in_the_Classroom
