කුසල සමරවික්‍රම -කල්‍යාණ මිත්‍රයෙක්.

 

නාස්ති තෘෂ්ණා සමං තොයං 

නාස්ති චක්ෂුස්සමප්‍රභා

නාස්ති මිත්‍ර සමො බන්ධුර්

නාස්ති මොක්ෂ සමෝ රසා

යනු හෙයින් තෘෂ්ණාව හා සමාන ජලයක් ද, නුවණ හා සමාන ආලෝකයක් ද, මිත්‍රයා හා සමාන නෑයෙක් ද, නිර්වාණය හා සමාන රසයෙක් ද නැත්තේ යි.

 -ප්‍රත්‍ය ශතකය 40

මම ද මෙහි වර නැගෙන ආකාරයේ මිත්‍රයන් ලැබීමට  වාසනාව ලද්දෙකි. අද ඔවුන්ගෙන් එකෙකු සිය උපන් දිනය සමරයි. ඒ කුසල සමරවික්‍රමය. ඔහු අපගේ පාසලේ අපට බොහෝ කනිෂ්ඨ පංතියක ශිල්ප හැදෑරූ හෙයින් ඔහු හා අප අතර පාසලේ දී එතරම් දැන හැඳුනුම්කම් තිබුණේ නැත. එහෙත් 'පාසලේ කම' යන ලේ නෑකම ඔස්සේ ඔහු හා අප අතර  මිතු දමක් ඇරඹින. මේ කතා කරන්නේ එතැන් සිට ගෙවුනු කාලය ගැනය. ඔහු කෙළෙහි ගුණ සැලකීම පිළිබඳ මාහැඟි උදාහරණයකි. මීට වසර තිහකට පමණ පෙරාතුව මටත් හරියට මතක නැති මා කළ උදව්වක් ගැන ඔහු තවම මතක් කරමින් කෘතගුණ පුදයි. ලෙන්ගතුකම වෙනුවෙන් දිවි දෙවැනි කොට සිතන ඔහු මිත්‍රත්වයට අදාළ කිසිදු මූලධර්මයක්  නොදැනුවත්ව හෝ බිඳින්නේ නැත. මාතු පෝෂක ජාතකයේ මෙන් සිය වයස්ගත මව්පියන් රකින පුතෙකු ලෙස අසීමිත කැපකිරීමක් වත්මනෙහි ඔහු කරමින් සිටී. කුසල බොහෝ සේ අඳියි සහ ලියයි. සිය ලෙන්ගතුකමට භාජනය වූ උදවිය සිතුවමට නගා ත්‍යාග ලෙස ලබාදේ. ඉහත දැක්වෙන්නේ මා සිතුවමට නගා ඇති අපූරු ආකාරයයි. පරලොවක් ඇත්නම් කිසිදා දුගතියක නූපදින තරමට ඔහු පිනින් සරු මිනිසෙකි.

‍

සුබ උපන් දිනයක් කම්කටුලු ඉක්මනින් නිමා වූ  සුබ අනාගතයක් වේවා.

ජයන්ත අරවින්ද සංගීත වේදියාණෝ.......

 

මා මෙතුමා දැක ඇතත් කවදාවත් කතාබහවත් කර නැත. එහෙත් මේ සා විශිෂ්ඨ සංගීතඥයෙකු අප රට විසින් බිහි කිරීමම අපේ වාසනාවකි. සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ නාට්‍ය අරබයා ඔහු ලබාදුන් දායකත්වය සිංහල නාට්‍ය සංගීතයේ මතු නොව සමස්ත සිංහල සංගීතයේම ඉහළම ඵලයෝ වෙත්. මා ප්‍රිය කරන විශිෂ්ඨම නාට්‍ය ගීතය නිමවී ඇත්තේ අරවින්දයන් අතින් 'පේමතෝ ජායතී සෝකෝ' වෙනුවෙනි. 'ඇදුරුතුමා වෙන්න මගේ ' ඒ මනරම් ගීතයයි. ජයලත් මනෝරත්න බිරිඳ ජයන්ති මනෝරත්න මැතිනිය පළමු වරට ගයා ඇති ඒ ගීතය එදවස මා අසා නරඹා නැත. එහෙත් පසුකාලීනව කර්ණ පරම්පරාවෙන් ඇසූ ඒ ගීතය මගේ රසාත්මක ලෝකයේ  දශක හතරක් පමණ රැවි පිළිරැවි දේ. මා පේමතෝ නාට්‍යයේ පසු නිශ්පාදනයක් නරඹද්දී එහි රඟපෑවේ වෙනත් නිළියකි. පසු කලෙක මනොරත්නයන් ලවා කිහිප වතාවක් මේ ගීතය ගායනා කරවා ගෙන ඇත්තෙමි. ඇතැම් රසිකයන්ට හා විචාරකයන්ට අනුව සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ හොඳම නාට්‍යය 'පේමතෝ ජායතී සෝකෝ ය' . එය එසේ වේ නම් එහි ගෞරවයෙන් වැඩි හරියක් හිමිවිය යුත්තේ අරවින්දයන්ටය. 

දුක් සංතාපයන් බහුල දිවි සක්මනේ දී එහි සරතැස නිවා ගැන්මට කවරාකාර ප්‍රේමයක් වුව ඉටු කරන්නේ අමිල මෙහෙයකි. ප්‍රේමයේ මිහිරිම තැන් වඩාත්ම යළි යළි වරනැගෙන්නේ සංගීතය ඇසුරෙනැයි මගේ අදහසය. අරවින්දයන් සිය නිමල සංගීතය විසින් කලේ ඒ මෙහෙවර යයි සිතමි. 

මහාචාර්ය සුචරිත ගම්ලතුන් බී.බී.සී සංදේශය සඳහා කලක් ඉදිරිපත් කළ 'ගී මිණි ආර' වැඩ සටහන සඳහා සංගීත විවරණ ඉදිරිපත් කිරීමට අරවින්දයන්  දායක කරගන්නා ලදී. සාහිත්‍ය හා දේශපාලනයට එතෙක්  නැඹුරු වූ එම වැඩ සටහන නියමාකාරයෙන් 'ගී මිණි ආරක් ' වූ යේ අරවින්දයන්  සම්බන්ධ වීමෙන් පසුවය.

අරවින්දයන්ට රටක් වශයෙන් බැතිබර වූවා මදි යයිද,  ඔහුගේ දැනුම හා ප්‍රතිභාව ලංකාවේ සංගීත ප්‍රවර්ධනය උදෙසා යොදා ගැනීම ප්‍රමාණවත් නොවීයැයි ද මම සිතමි.

අද උපන් දිනය සමරන මෙම ශ්‍රේෂ්ඨ ප්‍රවීණයාට දීර්ඝායු පතමි.

-චන්ද්‍රරත්න බණ්ඩාර

සත්‍යප්‍රිය මිතුරා-ලක්ෂ්මන් විජේසේකර

 

'සිතුමිණක් යයි සිතා සිටියෙමි' නැමති නිර්මලා රනතුංග ගයන මවිසින් පද රචනය කළ එතරම් ජනප්‍රියත්වයට පත් නොවුනු ගීතයේ සංගීත නිර්මාපකයා ලක්ෂ්මන් විජේසේකරය. 

කිසිවක් වෙනුවෙන් හඹා නොයා උපේක්ෂාවෙන් බලා සිටීම ඔහුගේ පෞරුෂයේ වැදගත් ගුණාංගයක් විය. 1980 මැද භාගයෙන් ඇරඹෙන ඔහු සමග වන පයුරු පාසානය සරල හිත් අමාරුවක්වත් ඇති නොවන ආකාරයෙන් ගලා ගියේය. එකළ බෝඩිං කාරයෙකු වූ මට 1991 හෝ 1992 දොරට වැඩි මගේ මෙරු නවකතාවේ රාත්‍රි සාදයට සිය නිවසේ ඔහු විසින් පහසුකම් ලබා දුන් බවක්  මතකය. 

1994 ජනාධිපතිවරණය ඉලක්ක කොට ගෙන ආරම්භ කෙරුණු නිදහස් කලා සංධානය රට පුරා යද්දී  එකම බසයක විහිළු තහළු කරමින් අපි එකට රට පුරා ඇවිද්දෙමු. ජයග්‍රහණයෙන් කෙළවර වූ සටන අවසානයේ තනතුරු බෙදා ගැනීමේ අප්‍රසන්න පොරයේ දී 'අනේ මචං' කියමින් කලකිරීමෙනුත් උපේක්ෂාවෙනුත් ඒ පොරය දෙස බලා සිටියා මට තවමත් මතකය. ලක්ෂ්මන්ගේ කලා ජීවිතය පොලා පැනීම් හා පසුකර යෑම් නොමැති එකකි. එහෙත්  ලක්ෂ සංඛ්‍යාත රසික සමූහයක් ලකීගේ සෙමෙන් ගමන අනුමත කරමින් ඔහු සමග රැඳී සිටියේය. එකළ කලාභූමිය ඇරී ගෙදර යන ගමන් ඔහු, ආනන්ද වීරසිරි ආදීන් සමග එක්වන අප සමහර දිනෙක එකළ නුගේගොඩ හන්දියේ 'පුබුදු ' එකෙන් යමක් සප්පායම් වෙමින් බොහෝ රෑ වෙන තුරු බොහෝ දෑ කතා කෙළෙමු. එකළ නම් බයිට්, සැන්ඩි  හා දුම්බීමෙන් තොරව මත්පැනෙහි සත්‍ය රසය විඳින අයුරු අපට නම් පුදුමය උපදවයි. ඇතැම් විට මේ 'සත්‍ය ප්‍රිය' මිතුරාගේ ඒ සත්‍යකාමී බව විදහා දැක්වෙන සංකේතයක් ලෙස ගිනිය හැකිය. 

ලකීගේ මනුස්සකම් ගැන ලියන්නට බොහෝ දේ ඇතැත් ඒවා නොලියා සිටිමි. ඇතැම් විට ඒවා ගැන කවදාවත් ලියන්නටත් බැරි වෙනු ඇත.

ඉපදුනු රටින් බැහැර වූ කළ තමාගේ සමීප නෑදෑයිනට අමතරව සිහිපත් වන්නේ තමන්ට ප්‍රිය මනාප වූ දෙවියන් වැනි මිනිසුන් හා තමන්ට වද දුන් යක්ෂයන් වැනි මිනිසුන් පමණකි. ලක්ෂ්මන් විජේසේකර වනාහි එසේ නිතර දෙවේලේ මතක් වන දෙවියෙක් වැනි මිනිසෙකි. මිට වසර හතළිහකට පමණ පෙරාතුව ඔහුගේ  මිත්‍ර වළල්ලට මා ඇතුළු කළ අනෙකුත් මිතුරන්ට හා සිදුවීම් වලට ස්තුති වේවා.

පින්බර අළුයම නෙතු පිය විදහා

 

පින්බර අළුයම

නෙතු පිය විදහා

ඉහ ඉද්දර ඉඳ ඔබ හිනැහෙනවා

සිරිකත නිවසට වැඩම කළා වැන්නේ....

පුංච් කුරුටු ගී 

කටු ගෑ කරදහි

විසුරුණු පොත් ගොනු 

සහ පිරිවර මැද

සිව්කොන් පවුරින් මා වටවී ඉන්නේ.......

සිතිවිලි සයුරක 

සිහින තරංගා

නිසොල්මනේ ඔබ වෙතට ඇදෙන්නේ

අචේතනික මුත් ඔබේ සිනා ගඟ

සතුට පිටාරා බඳුන් පුරාලන්නේ

බඳුන් පුරාලන්නේ

තනි මංසල වූ 

ඔබගේ ඉරියව්

මොහොතින් මොහොතම නෙත ගැටුනාවේ

පිළිරුවකට බැඳි ඔබ හද සෙනෙහස

මතු මතුවත් මට උරුම උනාවේ

සුවඳ වාසනාවේ

පද රචනය; අජන්තා රණසිංහ

ගායනය; විශාරද බී.වික්ටර් පෙරේරා සමඟ විශාරද නන්දා මාලනී

සංගීතය හා තනුව ; විශාරද බී. වික්ටර් පෙරේරා

මෙම ගීතයට මම ඇලුම් කරන්නේ පළමු වරට මෙය ඇසූ දා පටන් ය. ඒ මගේ පාසල් වියේ මීට වසර හතළිහකට පමණ පෙර සිටය. අදටත් මම එදා මෙන්ම මෙම ගීතයට නොවෙනස්ව ඇලුම් කරමි. මට අනුව අජන්තා රණසිංහයන් රචනා කළ හොඳම ගීතය මෙයය. අජන්තා රණසිංහ නැමති දාර්ශනික කවියා හා ගීත රචකයා එකට මුණ ගස්වන නිර්මාණයක් ලෙස මෙම ගීතය මම දකිමි. කේ.ඒ.සයිගල්, මුකේෂ් වැනි ගායකයන්ට සමාන වික්ටර් පෙරේරා සතු භාවාත්මක හඬ උපරිමයෙන් මෙහි භාවිතා වී ඇතැයි මට සිතේ. ස්ත්‍රී පුරුෂ ප්‍රේමයේ රමණීයත්වය විඳ කෙලවර විවාහයේ පූර්ව අවධිය ගෙවා දමන දෙදෙනෙකුගේ සුලලිත හැඟීම් මේ ගීතය පුරා වෑහේ. සමාජ දේශපාලනික කොන්දේසි හෝ වෙනත් ආත්මාර්ථකාමී කොන්දේසි විසින් බිඳ නොවට්ටන තාක් කල් රමණීය හා අනෙකාට ගෞරව කරන ප්‍රේමයක කූට ප්‍රාප්තිය මෙසේ වේ. මෙහිදී නන්දා මාලනීගේ හඬෙහි පවත්නා පිවිතුරු තාරුණ්‍යය හා ප්‍රේමණීය බව හා වික්ටර් පෙරේරාගේ කටහඬෙහි පවත්නා ප්‍රේමාන්විත පෞරුෂය දෙස බලන්න. ජීවිතය වින්දනය කරනවා යනු මෙවැනි මානවීයමල්ගොමු අතරින් ගමන් කිරීමය. 

විශාරද වික්ටර් පෙරේරා යනු මීට වඩා ලංකා සමාජය බැතිබර විය යුතු චරිතයකි. අද සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ සිටින බොහෝ ප්‍රවීණයන්ට ගුරු වූ උත්තම චරිතයකි. සංගීත ශිල්පය පිළිබඳ මූලධර්ම කෙරේ අවනතව සිය සමස්ත සංගීත දිවියම සකස් කරගත් අප්‍රමාණ මිනිසෙකි.