ආගමික බලයෙන් තොරව කිසිදු සංස්කෘතියක් බිහිවී හෝ වර්ධනය වී හෝ නොමැති බව වරෙක ටී .එස් එලියට් පවසා ඇත. එය ඇත්තක් යයි මමද විශ්වාෂ කරමි.
බුදු දහම ලංකාවේ සංස්කෘතිය හා ශිෂ්ටාචාරය නිර්මාණයේ දි වැදගත් කාර්යභාරයක් සිදුකොට ඇත. විශේෂයෙන් විසිවෙනි සියවසට පෙරාතුව ඒ කාර්යය එසේම සිදුවිය. විශේෂයෙන් ලංකාවේ දී මිනිසා ශිෂ්ටාචාරගත කිරීමේ හා සංස්කෘතික මිනිසෙක් නිර්මාණය කිරීමේ දී ආගමේ කාර්යය කලාව වෙතට පවරා ගැනීම සිදු වූයේ බොහෝ ප‍්‍රමාද වීය. ආගමේ ඉගැන්වීම්වලට යටත් විනයගත රාමුවක ප‍්‍රාථමික ස්වරූපයෙන් චිත‍්‍ර, නර්තනය, වැනි දෑ තිබුණු නමුත් සංගීතය හා අනෙකුත් වීධිමත් කලාවන් තිබුනේම නැති තරම්ය. එහෙත් මාර්ටින් වික‍්‍රමසිංහ (සාහිත්‍යය) , සරච්චන්ද්‍ර (නාට්‍ය) , ලෙස්ටර් (සිනමාව), චිත‍්‍රසේන (නර්තනය), අමරදේව (සංගීතය) යන පුරෝගාමින් විසින් විසිවන සියවසේදී ආගම පදනම් වූ කලාව ජීවිතය පදනම් වූ කලාවක් බවට පත්කීරීමේ පරිවර්තනීය කාර්යය ආරම්භ කළේය. ඔවුන් විසින් සිංහල සංස්කෘතියේ පුලූල් පරිධියක උසස් කලාව පැතිරවීය. ඊළ`ග පරම්පරාවන්ට ඒ මග යාමට මං පෙත් විවර කර දුන්නෝය.
මේ ලියන අද බදාදා (2008-05-02) එක්තරා සම්භාව්‍ය පුරෝගාමී යුගයක අවසන් දිනය ලෙස සැලකීම උචිත යයි සිතමි. ලෙස්ටර්ගේ මරණය සටහන් කරන්නේ ඒ පුරෝගාමී පරපුරේ අවසන් සිහරජු අහිමිවීමය.
ආගම විසින් අත්පත් කරගෙන තිබූ සංස්කෘතික අවකාෂයට කලාව කැඳවාගෙන ආ පුරෝගාමීන් ඔවුන්ය. අද ලෙස්ටර් පරමායුෂ ගෙවා නික්ම යන්නේ ,යළිත් ඒ අපූර්ව සංස්කෘතික අවකාෂයට ආගම පැමිණිය හැකි රුදුරුම වේෂයෙන් පැමිණ හදි කරමින් සිටින අවධියකය.
මේ පුරෝගාමී කලාකරුවන් බිහිවන්නට පෙර යුගයේ ආගම, ආගමික කලාවකට හා දැනුම පද්ධතියකට පිටුබලය විය. අහෙත් අද ආගම ආත්මාර්ථකාමී ලෙස ආගමේම අභිවෘද්ධිය පමණක් සඳහා මෙහෙයවෙමින්, ඒ සඳහා අනෙකුත් සියලූ බේදයන් අවුස්සමින් ඉතාම හිංසක මුහුණුවරක් ගනිමින් සිටී. ලෙස්ටර් නික්ම යන්නේ මෙවන් දුර්දාන්ත පරිසරයකිනි.
ලෙස්ටර්ගේ සිනමාව ගොගොල්ගේ හිමකබාය ලෙස වත්මන් කලාකරුවන් විසින් දකී. එය සැබෑවකි. එහෙත් ආගමික කලාවක් ජීවිතය උදෙසා පෙනී සිටින කලාවක් බවට පත්කිරීමේ පරිවර්තනීය කාර්යය කළ සාර්ථක ආකාරය හැදෑරීම වත්මන් කලාකරුවන්ගේ (විශේෂයෙන් සිනමා කරුවන්ගේ) යුතුකමකි. අර්බුදය වාර්තා කිරීමෙන් හා එය විවරණය කිරීමෙන් පමණක් පොදු සංස්කෘතියේ කලාවට හිමිවිය යුතු විශාල ඉඩ යළි ලබාගත නොහැකිය. සිනමාවේදීනි යලි මුලට ගොස් ලෙස්ටර්ගේ මෙහෙවර හරි තැනින් අල්ලා ගන්න.
චන්ද්‍රරත්න බන්ඩාර
++++++++++
ReplyDelete